DURUŞ EFENDİ / MARAŞLI MUHAMMED ALİ

KİMDİR: Düşünür - İslam Gizemcisi - Sofi. (Mutasavvıf.)

DOĞUMU: 1865’de Maraş’ın Mağralı Mahallesinde doğdu.

SOYU: Neseblerinin, Muhammed Bakır bin Zeynel vasıtasıyla, Hz. Hüseyin Efendimize uzandığını ve Seyyid olduğunu, ailesi ifade etmektedir. Babasının adı, Abdullah, annesinin ismi Şerife hanımdır. Soyadı kanunu ile “İnce” soy ismini almışlar. 

ÖĞRENİMİ: Devrinin bilginlerinden iptidaî (ilkokul) dersleri okudu.

RÜYA:18 yaşına geldiğinde, rüyasında; Peygamber Efendimizin iki memesinden süt içtiğini görür. Hayâsından bunu yeni bağlandığı Muhammed Hilmi Darendevi’ye anlatamaz. Üç-dört gün sonra bir gün Ulu Cami’de ikindi namazını kılarken kafasına bir taş gelir. Bu taşın Efendisinden geldiğine hamleden (bağlamak, yormak), genç Muhammet Ali derhal mürşidine gider, elini öper,

Efendisi: “Başına taş değince mi geldin?” diye, sorar. Efendisi, rüyayı şöyle tabir eder;

—Evladım! Süt, rüyada ilimdir. Sağ meme zahir, sol meme ise batın ilimleridir. Anlaşılan aradığım adam sensin ve Maraş’ta “Duruş’um” da senin yüzündendir, der.

Artık esas ismi unutulan M. Ali Efendi, bu olaydan sonra “DURUŞ” ismiyle anılmaya başlar.

YÜKSEK ÖĞRENİM: Hocası Muhammed Hilmi Efendi, daha iyi bir eğitim alması için öğrencisini Şam’a, İmam-ı  Şa’rani Medresesi’ne gönderir. Yedi senede medrese tahsilini tamamlayan DURUŞ Efendi, seyr-i sülukunu (seyri süluk: Tasavvuf yolculuğu veya manevi yolculuk anlamına gelir.) tamamlamak için tekrar Maraş’a döner.

Artık, Mağralı Camiinde imamlık da yapmaktadır. Zaman zaman gece yarısı Mağralı’dan yola çıkan, Duruş Efendi o günün şartlarında ancak sabah ezanı* vakti hocası Muhammed Hilmi Efendi’nin görev yaptığı Duraklı camiine yetişir. Ezanı okuyup ortalığı temizler, biraz sonra teşrif eden, Efendisini görünce bütün yorgunluğu gider.

EVLİLİK: 1893 tarihinde Emine hanımla evlenen, Duruş Efendinin iki oğlu ile dört kızı olur.

ÖLÜMÜ: 1928 Yılında, 63 yaşında vefat eder,

MEZARI: Mezarı, Şeyh Adil Mezarlığındadır.

------------

AÇIKLAMA

(*)Bu yazıyı oluşturmak için yararlandığım bir kaynakta:  “Zaman zaman gece yarısı Mağaralı’dan yola çıkan, Duruş Efendi o günün şartlarında ancak sabah ezanı vakti hocası Muhammed Hilmi Efendi’nin görev yaptığı Duraklı camiine yetişir.”denilse de Mağaralı Camii ile Duraklı Camii arası, gece yarısında yola çıkan birinin sabah ezanı ulaşabileceği kadar uzak değildir. Bu mesafe 1 saatten az bir sürede alınabilir.



Belediye, doğduğu evin yerine bir ev ve evin bahçesi büyüklüğünde Duruş Efendi'nin adını taşıyan park yapmıştır.