HASAN EFENDİ

KİMDİR: İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - Fıkıh Profesörü.

DOĞUMU: Elbistan’da 1878’de doğdu.

SOYU: Mustafa Efendi’nin oğludur.

ÖĞRENİMİ: Memleketinde rüştiyeyi bitirdikten sonra İstanbul’a gitmiş ve Fatih dersiamlarından Hemşinli Yusuf Efendi’den icâzet (diploma, yeterlilik) almış ve Mekteb-i Kuzât’a da girerek oradan pekiyi derece ile diploma almıştır.

GÖREVİ: Kuzât Mektebini bitirdikten sonra 31 Ağustos 1912 tarihinde Bergama kazası kadılığına atanır.

Vefat tarihi kesin olarak bilinmemektedir.

-----------------------------------------------------------------

KELİMELER

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik: I. Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Yaratıcı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm. 

II. Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

İcazet: Bir iş için o konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu belirten izin belgesi. 

Mekteb-i Nüvvab / Medreset ül Kudât: Kadı ve kadı  vekilleri yetiştirmek amacı ile açılmış okullar. (Şimdiki, Hukuk Fakültesi) Bu okullar, Muallimhane i Nüvvab olarak 1853 Yılında açıldı. 1884 Yılında Mekteb-i Nüvvab olarak ismi değiştirildi. 1911 Yılında adı yeniden değiştirilerek Metresed ül Kudât yapıldı.

Niyâbet: Vekillik. 

Rüştiye: Lise seviyesinde okul.

Şehadetnâme / İcazetname: İlimde ve yazıda tahsilini bitirenlere verilen belge, diploma yerine kullanılan bir tabirdir.

Sofi: Tasavvufu yaşam biçimi olarak seçen kişiye verilen addır. Mutasavvıf da denir.

Tezkere: Bir iş için izin verildiğini bildiren resmî kâğıt

-----------------------------------------------------------------

HASAN EFENDİ (BÖRKÜ DELİK)

KİMDİR: (Mutasavvıf) Düşünür- İlim Adamı - İslam Hukukçusu – Fıkıh Profesörü  – Sofi - Veli.

YAŞADIĞIN ASIR: 17. Asırda Maraş’ta yaşadı.

LAKABI: Müderris, üzerine sarık sardığı börkeneği tepeden delik olduğu için bu isimle şöhret buldu.

------------------------------------------------------------------------

AÇAKLAMA

Bir gün talebelerine ders verirken, Azrail (a.s.) gelip hocanın ölümünü bildiriyor. Talebelerine icazet vermesine bir hafta kalmışken yaşanan bu durum, talebelerinin canını sıkıyor.

Hocalarına; “Dua buyursanız da Allah (C.C.) ömrünüzü uzatsa!” diyorlar.

Hoca; “Allah’ın (C.C.) davetine icabet gerekir!” diye talebeleri cevaplıyor. Devamla; “Allah (C.C.) izin verirse vefatımdan üç gün sonra mezarıma gelin, dersimize orada devam ederiz!” buyuruyor.

Talebeler, hocalarının vasiyetine uyarak, vefatından üç gün sonra mezara gelip selâm veriyorlar. Ses seda yok. İkinci gün yine gelip selâm veriyorlar. Yine ses seda yok. Üçüncü gün umutsuz bir vaziyette son bir defa geliyorlar selâm verince, Hocaları kabrinden cevap veriyor:

“Vealeykûm selâm, çocuklar kusura bakmayın geciktim. Rabbim (C.C.) bana hüsnü muamele etti, ruhumu kabzettikten sonra bir melek görevlendirdi.  Melek bana, yedi kat gök’ü, arş-ı âlâyı, levh-i mahfuzu, kürsîyi gezdirdi oralardan ancak bu gün dönebildim!” diyor.

Daha sonra derslerini tamamlayan öğrenciler diplomalarını alıp hocaları tarafından mezun ediliyorlar.

·       Kabri şerifleri halen ziyaret mahallidir.

·       MEZARI: Maraş Şeyh Adil Mezarlığındadır.

------------------------------------------------------------------------

KELİMELER

Börkenek: Yağmurdan, soğuktan korunmak için başa alınan başlık.

Gizem: Sır / bilinmeyen şeyler, esrarengizlik

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik:

1.    Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm.

2.    Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

İcazet: Bir iş için o konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu belirten izin belgesi.

Levh-i Mahfûz: 1. Arapça'da korunmuş levha anlamına gelir. İnsanların başlarına gelecek şeyleri de ihtiva ettiği için Kader kitabı da denir.

evrenin, ruhlarımızın, olmuş ve olacak her şeyin kayıtlarının bulunduğu levha. Korunmuş levha anlamındadır.

Levh-i Mahfûz: 2.   Allah yanında her şeyin yazılı bulunduğu manevî levha.

Sofi: Tasavvufu yaşam biçimi olarak seçen kişiye verilen addır. Mutasavvıf da denir.

------------------------------------------------------------------------

HALİL ES’AT EFENDİ

KİMDİR: İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - Fıkıh Profesörü.

SOYU: Adliye memurlarından Ali Rıza Efendi’nin oğlu olup,

DOĞUMU: 1854’de Elbistan’da doğdu.

ÖĞRENİMİ

•     Antakya kazasında Şeyh Abdüssamed Efendi ile Ders Vekili Semahatlü Ahmet Asım Efendi Hazretlerinden icazet aldı.

•     Mekteb-i Nüvvab’ta okuyarak 3. sınıftan şehâdetname aldı.

ESERLERİ

1.    Hülâsetü’ş-Şuruhi,

2.    Ve Cilâ’u’l-Uyûn adlarında matbu iki eseri vardır.

GÖREVİ VE YAPTIKLARI

•     Muş sancağı Kadı Vekilliğine tayin edildi.

•     Gümüşhane,

•     Edirne’de müderrislik yaptı.

•     Akka, Trablus ve Yemen niyâbetliklerine atandı. İkinci rütbeden Osmanlı Nişanı verildi.

---------------------------------------------------------------

KELİMELER

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik:1.    Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm.  II. Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

Hülasa: Bir şeyin, bir bahsin özü. Kısaca esası.

İcazet: Bir iş için o konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu belirten izin belgesi.

Mekteb-i Nüvvab / Medreset ül Kudât: Kadı ve kadı  vekilleri yetiştirmek amacı ile açılmış okullar. (Şimdiki, Hukuk Fakültesi) Bu okullar, Muallimhane i Nüvvab olarak 1853 Yılında açıldı. 1884 Yılında Mekteb-i Nüvvab olarak ismi değiştirildi. 1911 Yılında adı yeniden değiştirilerek Metresed ül Kudât yapıldı.

Nail Olmak: Erişmek, ulaşmak, kavuşmak.

Niyâbet: Vekillik.

Şehadetnâme / İcazetname: İlimde ve yazıda tahsilini 

bitirenlere verilen belge, diploma yerine kullanılan bir tabirdir.

Tezkere: Bir iş için izin verildiğini bildiren resmî kâğıt.

Tevcih: Aşama, makam, mevki verme, terfi ettirme.

Şuruh:  Şerhler, açıklamalar.

Şuruhi: Açıklamarın özeti.

Uyun: göz pınarlar, kaynaklar.

Cilâ’u’l-Uyûn: Göz pınarlarının cilası. 

---------------------------------------------------------------

HAFIZ VELİDDİN EFENDİ (ELBİSTANLI ZÂDE)

KİMDİR:

1.   İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - Fıkıh Profesörü  – Sofi.

2.   Yazar.

 DOĞUMU: Doğum ve ölüm tarihi bilinmiyor.

YAŞADIĞI ASIR: Son asırın büyük alimlerinden.

KİŞİLİĞİ: Güzel ahlâkı, ilmi ve hıfzıyla meşhur.

GÖREVİ: Uzun yıllar Pazarcık’ta müftülük yaptı.

ESERİLERİ

1.    Miras konusunda bir eseri,

2.    Manzum ve nesir halinde Hazreti Peygamber’in doğumu ile alakalı başka bir eseri,

3.    Ve bir de mevlüdü vardır.

19. yüzyılın sonlarında yazılmış mevlit. Eser, sözlük ve tıpkıbasım kısımlarından oluşur.

----------------------------------------------------------------

KELİMELER

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik: I. Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm.

II.    Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

Sofi: Tasavvufu yaşam biçimi olarak seçen kişiye verilen addır. Mutasavvıf da denir.. 

---------------------------------------------------------------------------

ŞEYH HÜSEYİN EFENDİ

KİMDİR: İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - Fıkıh Profesörü  – Sofi.

DOĞUMU: Maraş’ın Turan Mahallesinde doğdu.

ÖĞRENİMİ:

1.   Börkü Delik Hasan Efendi’den zahir ve bâtın ilimlerini tamamladı.

2.   Turan Mahallesindeki Şeyh Camisini yaptırdı. Orada hem namaz kıldırdı hem de taliplerine ilim verdi.

3.Şeyh Camisindeki hatimle terâvih geleneği kendileri tarafından başlatılıp yakın zamana kadar bu Camide hatimle teravihe devam edildi.

·       Turan Camisinde en uzun süre hatimle  terâvih namazını  kıldıran; Gökşen Hafız oldu. Bu kişi;  aralıksız 59 yıl hatimle teravih kıldırdı.

------------------------------------------------------------------------------

AÇIKLAMA

Dilden dile gelen habere göre; Şeyh Hüseyin Efendi’nin gösterdiği bir keramet dolayısıyla başı derde girmiş. Tebdili mekan ihtiyacı duymuş. Bu arada bağlıları bırakmak istemezlerse de, bir gün onlardan habersiz ayrılıp giderken cemaat farkına varıp takip etmeye başlamış, takip koşuşturmaya dönüşünce, kavuğu ve yemenisinin teki düşmüş.Hoca, dönüp almamış. Sarayaltı Semtine geldiklerinde  gözden kaybolmuş.

Bir rivayete göre düşüp orada ölmüş. Şimdi orada bir evin altındaki mağarada ona ait olduğu söylenen bir türbe vardır. Bu türbe dolayısıyla Alaybeyi Şeyhi de diyorlar.

--------------------------------------------------------------

KELİMELER

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik:

1.    Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm.

2.    Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

Sofi: Tasavvufu yaşam biçimi olarak seçen kişiye verilen addır. Mutasavvıf da denir.. 

--------------------------------------------------------

ÖMER REMZİ EFENDİ

KİMDİR: İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - Fıkıh Profesörü.

DOĞUMU: Elbistan’da 1873’de doğdu.

SOYU: Halvetiye Tarikatı mürşitlerinden ve Şeyh Abdurrahman Erzincanî kökeninden Hafız Ahmet Hüdaî’nin oğludur.

ÖĞRENİMİ: Kur’ân-ı Kerîm’in hıfzını babasından ikmal edip Elbistan Rüştiyesi’ne girdi. Rüştiyeyi bitirip:

1.   Elbistan,

2.   Bilân,

3.   Antakya,

4.   Suriye,

5.   Ve son olarak da Zor sancağında dinî ve Arabî ilimleri tahsille 1905’de Zor ulemâsından müderris Mehmet Haydar Efendi’den icazet aldı.

YABANCI DİLİ: Anadili Türkçe gibi Arapça ve Farsça bilirdi.

32 yaşında Eylül 1321’de Resu’l-Ayn kazası Müftülüğü’ne tayin edildi.

ÖLÜMÜ: Vefat tarihi hakkında bir bilgi bulunmamaktadır.

-----------------------------------------------------------------

KELİMELER

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik:

1.    Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm.

2.    Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

İcazet: Bir iş için o konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu belirten izin belgesi.

-----------------------------------------------------------------

ÖMER HULUSİ EFENDİ

KİMDİR:

1.   İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - İslam Gizemcisi – Fıkıh Profesörü.

2.   1913 yılı Aralık ayında Basra vilâyeti Merkez kadılığına atandı.

DOĞUMU: 1866’da Elbistan’da doğdu.

SOYU: Babası Süleyman Ağa’dır.

ÖĞRENİMİ:  İlk tahsilinden sonra Rüştiye’ye girdi, sarf ve nahivden başlayarak Arapça okudu. İcazet aldıktan sonra İstanbul’a giderek imtihanla Mekteb-i Nüvvab’a girdi. 1896 yılında şehadetnâme alarak mezun oldu.

Mekteb-i Nüvvab’tan mezun olduktan sonra;

1.   Dersim sancağı niyâbetine tayin edildi.

2.   Havası ile imtizaç edemediğinde Elbistan kazası nâibi oldu.

3.   Daha sonra Zor sancağı nâibi oldu.

4.   Maraş ve Kerkük sancağı kadılıklarında da bulundu.

5.   1913 yılı Aralık ayında Basra vilâyeti Merkez kadılığına tayin olundu.

ÖLÜMÜ: Kadılığı sırasında (18 Aralık 1914) tarihinde meçhul bir kişi tarafından öldürüldü[*].

-----------------------------------------------------------------------------------

AÇIKLAMA

[*] Bağdat Kadılığından çekilen şifreli telgrafta, Bağdat’ta Şeyh Caddesinde meçhul bir şahıs tarafından katledilerek vazifesine, din ve milletine ihanet edenlerin hali böyle olacaktır ibaresi yazılmış bir kâğıt üzerine bırakılmış olduğu ifade edilmiştir. Niçin ve kimler tarafından öldürüldüğü konusu açıklık kazanmamıştır.

-----------------------------------------------------------------------------------

KELİMELER 

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik: I.    Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm. 

II.    Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

İcazet: Bir iş için o konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu belirten izin belgesi.

İmtizaç: :Uyuşmak.

Mekteb-i Nüvvab / Medreset ül Kudât: Kadı ve kadı  vekilleri yetiştirmek amacı ile açılmış okullar. (Şimdiki, Hukuk Fakültesi) Bu okullar, Muallimhane i Nüvvab olarak 1853 Yılında açıldı. 1884 Yılında Mekteb-i Nüvvab olarak ismi değiştirildi. 1911 Yılında adı yeniden değiştirilerek Metresed ül Kudât yapıldı.

Naib: 1. Vekil, birinin yerine geçen, kadı, kadı vekili. 2. Yöneten, çekip çeviren, danışman, akil kişi.

Nail Olmak: Erişmek, ulaşmak, kavuşmak.

Niyâbetine: Vekilliğine.

Sofi: Tasavvufu yaşam biçimi olarak seçen kişiye verilen addır. Mutasavvıf da denir.. 

Şehadetnâme / İcazetname: İlimde ve yazıda tahsilini bitirenlere verilen belge, diploma yerine kullanılan bir tabirdir.

Tevcih: Aşama, makam, mevki verme, terfi ettirme.

Tezkere: Bir iş için izin verildiğini bildiren resmî kâğıt.

-----------------------------------------------------------------------------------