HANİFİ KARA

Halk Ozanı - Emekli Eğitimci. 

DOĞUMU: 1945 Yılında Maraş / Elbistan’da  doğdu. 

ÖĞRENİMİ

İLKOKUL:  İlkokulu Alemdar'da,

ORTA:  ortaokulu Elbistan'da,

LİSE: Öğretmen okulunu ise Gaziantep'te okudu.

YÜKSEK OKUL: 1987 yılında, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Önlisans Bölümünden mezun oldu.

GÖREVİ:  1965 Yılında öğretmenliğe başladı. 1994’de emekli oluncaya kadar öğretmenlik ve yöneticilik görevini sürdürdü.

EDEBİ ÇALIŞMALARI:  Şiirleri  ve yazıları ulusal  ve mahalli gazetelerde, ayrıca ; Dolunay, Hakses, Sevgi Seli, Bizim Ece, Şardağı, Bizim Kalemler, Bir Tebessüm ve Kumru... gibi dergilerde yayınlandı.

ÖDÜLLERİ:  Birçok şiiriyle ödül aldı ve  çok sayıda şiir şölenine katıldı.

YAPTIKLARI: Mahalli TV’lerde,  program,  yapım ve sunuculuğu  yaptı.

 ESERLERİ

1- Güneş ve Yarasalar,             

2- Gönül Pınarından Damlalar,

3- Yüzdeki İmza,

4- Taşlar Toprağa Bağlı,

5- Bir Avuç Özgürlük,

6- Söze Vuran Dalga,

7- Aynadaki Görüntü,

8- Kalemin Gizlediği,

9- Adın Saklı Durur,

10- Pipetleme,

11- Gel Ki Gül Koksun Dünya,

12- Çeşm-i Şehlâ.

---------------------------------------------------------------------------------

Şiirlerinden

1.

Gurbet

O diyarda güneş bir başka batar

Her akşam hüzünle tüllenir gurbet

Olan dertlerime eşlik ederek

Kendi hâl diliyle dillenir gurbet

Hayatta iç içe gül ile diken

Acıyı kim bilir en iyi çeken

Sıladan uzakta derdim bin iken

Her gün çoğalarak dallanır gurbet

Eğil gurbet eğil önümde eğil

Seni bilen sana eyler mi meyil

Bu acı diner mi hiç mümkün değil

Kalpte sarkaç gibi sallanır gurbet

Dağından eksilmez ne sis ne duman

Onu ölüm ile tartmayın aman

Gelir mi Allah’ım sonu ne zaman

Yıllarca özümde yıllanır gurbet

Kara yâd ellerde yer başka yakar

Yavuklu olanı yâr başka yakar

Ayrılık ateşi bir başka yakar

Kor olur içimde küllenir gurbet

27/05/'99

Hanifi KARA

--------

2.

Affet Yâ Rabbi


Dili, kavmi değil de, îmânına bakarak 
Kürtleri ve Türkleri… Lazları da affeyle 
Bakmadan cinsiyete, yaşayan insanları
Erkekleri dulları kızları da affeyle 

Sevâbımız varsa da günâhımız daha çok 
Gel kendini aldatma boş laflara karın tok 
Hiç kimsenin yüzüne bakacak hâlimiz yok 
Günahlarla kararmış yüzleri de affeyle 

Kötü şeylerdir dâim, nefsin hoşuna giden 
Sanki birer kargayız, biz olduk çöplük diden 
Dedi/kodu, gıybeti, diline tesbih eden 
Mâlâyâni söylenen, sözleri de affeyle 

Sonunda pişman olur, övünürse soyuyla 
İnsanlar yargılanır, elbet bir gün huyuyla 
Bedeni ortak edip, işlenen beş duyuyla 
Mahreme nazar eden, gözleri de affeyle. 

Her şeyleri eritir, tuttu mu benim ahım? 
Dese de neye yarar, ben Kral’ım, ben Şah’ım 
Yalvarırım ben sana, ne olursun Allah’ım! 
Affetmeyi seversin, bizleri de affeyle… 

27/10/’10 
Hanifi KARA

--------

3.

açlık  

Mide aç, gönül aç, yaşanır sanma 
Gönül gönül ise sevgiye muhtaç 
Hele bir irdele görünse de tok 
İnsanların çoğu sevgiye aç, aç 

Aşkın KDV’si içinde ekli 
O öyle bir şey ki renkli mi renkli 
Sevgiyle örülmüş yürek gerekli 
Öyle ki takmalı her başa bir taç 

Âşıksa bir insan aşk ile erir 
Sevenler sevdiğin peşinde sürür 
Başka yerde değil kalpte yeşerir 
Bir gönül buldun mu ona sevgi saç 

Sedâyı hapsetsen o büyür gelir 
Sen düzlük istersin hep bayır gelir 
Aşktan mahrum isen ne hayır gelir 
Sevgisiz insandan uzak dur kaç, kaç 

Gönül fırınında pişer o pide 
Aşk denilen sunulmaz ki tepside 
Sevgi özlemiyle, yaşar hepsi de 
Kendin bilen insan gördün ise kaç 

08/09/’12 
Hanifi KARA

--------------------------------------------------------

KELİMELER 

Yad elle: 1. Baba ocağından uzak yerler, gurbet. 
2. Yabancı kimseler, yabancılar. 

Mâlâyâni: Hoşa gitmeyen boş söz. Davranışlar. 
Dedi/kodu,: İnsanların orada bulunmayan bir insanı hunharca eleştirmesi. 
Gıybet: Yerme, akkadan konuş ve çekiştirme. 

------------------------------------------------------

HACI HASAN UĞUR

MESLEĞİ: Emekli - Çiftçi - Ozan.

SOYU: Babası; Hacı Ahmet, annesi; Kozanoğlu Aşiretinden Zarife Hanım’dır.

DOĞUMU:  1928 Yılında Maraş İli,   Elbistan ilçesinin Ambarcık köyünde doğdu.

ÖĞRENİMİ: İlkokulu, Elbistan İsmetpaşa İlkokulunda okudu.

Ortaöğrenim için, Malatya’da okurken  diploma almadan ayrıldı.

MESLEĞİ:  Çiftçilikle uğraşmaktadır.

ÖDÜLÜ: 1995 Yılında Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Aile ve Toplum” konulu yarışmaya katıldı. “Aile ve Vatan” adlı şiiriyle yarışmada birinci seçildi.

MEDENİ DURUMU: Yedi oğlu, dört kızı 41 torunu bulunmaktadır.

ESERLERİ

1. Bir Sevda Saçtım Söğütlü’den,

2. Şardağı’ndan  Bad-ı Saba. 

-----------------------------------------------------------------

şiiri

1.

SON  POSTA

Sayın Mehmet Göçer'e İthaf

Göçer’im lütfedip beni sorana

Artık yazamıyor hasta dersiniz

Mazlumu eziyor zalimin zulmü

İşte hep bu yüzden yasta dersiniz

Aklını kaybetmiş zekâsı duruk

Ne bir cübbe giydi ne takke sarık

Tekeri patlamış kanadı kırık

Konup kalkamıyor piste dersiniz

Fayda etmez imiş kızı karısı

Haktan başka yalan imiş gerisi

Onun arz ettiği cennet hurisi

Gözü yoktur başka süste dersiniz

Ölene ağlayıp bağırıyorlar

Hala bir taraftan doğuruyorlar

Sırası geleni çağırıyorlar

Gözü yolda kulak seste dersiniz

Ecelin affı yok bakmaz kusura

Gitsen de bulacak Şam'a,  Mısır'a

Eğer sorarlarsa kaçıncı sıra

Daha asılmadı liste dersiniz

Mahkeme-i Kübra seni celp eder

Haksızlar haklının hakkını öder

Muhakkak dünyaya gelenler gider

Böyle ayarlamış usta dersiniz

Vasiyetin dilaltında saklıyor

Bazen konuşuyor bazen tekliyor

Yasin okuyacak hoca bekliyor

Kefen hazır suyu tasta dersiniz

İyilik yap  kötülükler ne diye

Dostla helâlleşmek büyük hediye

Haklarını helâl etsinler diye

Mesajlar yolluyor dosta dersiniz

Hafazalar defterine bakınca

Günah sevap göz önüne çıkınca

O mahşer yerine duman çökünce

Uğur'da kalmasın siste dersiniz

------

2.

gel dedi geldim

git dedi gidiyom

Yürü dünya yürü vefan yoğumuş

Nanın yiyip suyun içtim gidiyom

Düşmüşüm ağına cefan çoğumuş

Dün gelmiştim bugün uçtum gidiyom

Bunca yıl seninle geldik yüz yüze

Ömrümü çürüttüm on metre beze

Anladım ki senden vefa yok bize

Daimi mekana göçtüm gidiyom

El bağlayıp boyun büktüm hu diye

Nesnem yoktur kine edem hediye

Rabbim günahımı affetsin diye

Ellerim semaya açtım gidiyom

Nice nice dağlar dereler aştım

Bazan emekledim bazan da koştum

Bazan da şeytanın ağına düştüm

Sevap ektim günah biçtim gidiyom

Çekilip gideni gözlerin görsün

Farkında değilsen doğuştan körsün

Birazda gününü varisler görsün

Neyim var neyim yok saçtım gidiyom

Hayata küsüp te eyleme kuşku

Bir tek mezar ile değiştim köşkü

Ana aşkı vatan aşkı dost aşkı

Ben bu deryaları geçtim gidiyom

Acep uğurumu alır mı tasa

Allah bir diyenler düşer mi yasa

Kimi İsa dedi kimi de Musa

Bense Muhammed’i seçtim gidiyom

Hacı Hasan Uğur

-----

3.

TEZ GEL

Sakın söz verip de bekletme beni

Alevlenen kalbim çürümeden gel

Kimseler görmesin gizle sen seni

Komşunun köpeği üremeden gel

Sen bir tabip olsan dert bilemezsin

Kalbimin sesini dinleyemezsin

Yoksa sevdiğimi anlayamazsın

Gözümdeki yaşlar kurumadan gel

Badeler yerine zehir içirme

Can bülbülü kafesinden uçurma

Gençliğinin kıymetini kaçırma

Eğer geleceksen karımadan gel

Dizi dizi dertler bekler sırada

Sevgimize engeller var arada

Ben giderim sen kalırsan burada

Tren istasyondan yürümeden gel

Uğur der ki tez gel kalma yasımda

Yüzde elli can var iken sesimde

Bir Fatiha oku son nefesimde

Ecel gözlerimi bürümeden gel

Hacı Hasan Uğur

-----

4.

ATALARIN SÖZLERİ

Öbür  dünyanın yanında

Bu dünya bir fener imiş

Durma yokmuş bir anında

Ne söner ne diner imiş

Burayı baki sananlar

Gelip bu yurda konanlar

Emanet ata binenler

Yarı yolda iner imiş

Nerde beyler nerde hanlar

Hani nerede o canlar

Ömür boyu yanan mumlar

Bir üfrükle söner imiş

Memnun değilse halından

Çektiği kendi dilinden

Yolcu şaşarsa yolundan

Ta bağdattan döner imiş

Dostun iyisini ara

Kötü ise açar yara

Bir kurunun yanı sıra

Yaş olan da yanar imiş

Sarıl mazlum duasına

Düşme zalim belasına

Şahin kuşun yuvasına

Kel kargalar konar imiş

Aldanma dünya süsüne

Düşürür seni yasına

Ticaretin arkasına

Zarar gelip siner imiş

İster erkek ister bayan

Kalmamıştır hatır sayan

Kendi suçun tanımayan

Başkasını kınar imiş

Uğur der bizdedir hata

Geçti hayat yata yata

En sonunda tahta ata

Her yaşayan biner imiş

H. Hasan Uğur

HACI AY

MESLEĞİ: Ozan

SOYU:  Babası Mehmet Efendi, Anası: Sultan Hanım’dır.

DOĞUMU:  Maraş İli,  Ekinözü İlçesinin Yaylakürtül köyünde 1913 yılında  doğdu.

ÖĞRENİMİ :  Gözünden rahatsız olduğu için fazla bir eğitim  almadı  ve askere gitmedi.

Halk ozanıdır.  Gençlik çağında evlendi. Evliliği uzun sürmedi,  eşinden ayrıldı.

SEVDALISI:   Bir türlü kavuşamadı. (1)

SİMASI: Uzun boylu, karışık saçlı, kara  sakallı, zayıf ve ince yüzlüydü. Sanki meczuptur. Ama değildir. (Derler ya) Allah adamıdır.

MÜRİT: Elbistanlı Nakşi Şeyhi Hacı Mustafa Efendi’ye bağlıdır.

KİŞİLİĞİ: Çok muttakidir ve saz çalmayı hoş görmez. Utangaçtır, öyle ki başkalarının yanında şiir söylemeye bile utanır.

HİCAZ: Tek emeli kutsal beldeleri görebilmektir. (2)

ÖLÜMÜ: Ozanın Elbistan'ın Türkmenler köyünde vefat ettiği bilinse de, vefat tarihi bilinmiyor. 

---------------------------------------------------------------

BİR ŞİİRİ

DÖNDÜ

Yaz  ayında her bir derdi alasın

Güz ayında başın taşa çalasın

Akibeti cehennemde kalasın

Orada tutuşa yanasın Döndü

Çevrilerek baykuş kona yurduna

Hasta deyi bakmayalar ardına

Hiçbir muska kar etmeye derdine

Gene bana haber salasın Döndü

Aşık olanlarda bulunmaz hila

İsmini dağıtır sağ ile sola

Akibet başından kalkmaya bela

Her zaman saçını yolasın Döndü

Baykuş gibi viranede ötesin

Hasta ola inileye yatasın

Kör ola da duvarlardan tutasın

Dünyada muratsız kalasın Döndü

Aşık Hacı der ki söylerim ben de

Din iman eseri bulunmaz sende

Hast’ola yatasın temmuz ayında

Derdi çeke çeke ölesin Döndü

----------------------------------------------------------------

AÇIKLAMA: 1- Bazı  gerçekdışı söylentiler,  Ozanımızın sevdalısına sırt çevirmesine sebep olur. Sevdalısı Döndü’yü başkasıyla evlendirirler. Aradan zaman geçer. Döndü’nün zoraki evlendiği kocası ölür. Ozan, eski sevdalısıyla birleşmek (evlenerek) ister. Bu defa da Ozanın teklifini Döndü kabul etmez. Nedeni; Gurur.

AÇIKLAMA:  2- Ozan, Kutsal beldeleri ziyaret için yanıp tutuşmaktadır. Ama fakirlik bu emeline engeldir. Bunun için zamanının cumhurbaşkanına aşağıdaki şiiri yazmıştır.

Yalvarsan mevlama geçer mi nazım

Ecer partimize ederik tazim

Garibi Kabe’ye göndermek lazım

Gelince Hicazın  günü efendim

Aşık Hacı baştan ırsa dumanı

Yağar yağmur titriyor çimeni

Emrini beklerim Kabe zamanı

Aman unutma ha beni efendim 


--------------------------------------------------------------- 

GÜNDEŞLİOĞLU

KİMDİR

YAŞADIĞI YER/ DEVİR:  18. Yüzyılın sonları ve 19. Yüzyılın ortalarında   Maraş’ta yaşamıştır.

Yaşamıyla ilgili bilgilerimiz sınırlı diyebiliriz.

SOYU: Türkmenlerin Dulkadiroğulları boyunun Gündeş Oymağındandır; bu oymak 17. Yüzyıl sonlarında Güney Anadolu'ya gönderilince bu göçle birlikte Maraş'a gelen Gündeşlioğlu, kendi adıyla anılan köyü kurar. Rivayete göre, çok zenginken servetini yitirip yollara düşer ve bir beldede, geleneğe göre, uçurulan kuşun başına konmasıyla ülkenin emiri (kıral) seçilir.

Hikâye, Türkmenler arasında çok ünlüdür.

Şiirleri, günümüze kadar ulaşmıştır.

BABA/ANA: Babasının adı Bahrioğlu İbrahim, annesinin adı Ümmügülsüm'dür. 

GÜNDEŞLİOĞLU OYUNU

Gündeşlioğlu oyunu yakın zamana kadar Maraş yöresinde düğünlerde oynandığı gerçektir.   

Mizahî bir oyundur.

Gündeşlioğlu’na atfedilen  “Gençlikte mi Kocalıkta mı” masalıyla büyük oranda benzerlik göstermektedir.

OZANLARI HALK SEVİYOR,

İDARECİLER KORUYOR

Çukurova’daki  (Maraş, Adana, Mersin vb.)  Türkmen aşiretlerinde yetişen Karacaoğlan’ın (XVII. yy.) şiirlerini genellikle din dışı (yalnızca  doğa güzelliklerini, sevgiyi… konu edindi) ve kimseye  özenmeden, içtenlikli şiirler söyledi. Yörede, takibeden yüzyılda halkın zevkini okşayan (kültür, gelenek ve dini yaşam biçimini)  öne çıkaran güçlü ozanlar yetişti.

HALKIN OZANLARI

1. Hezari (Beyoğlu),

2.Niyazi,

3. Şazi,

4.Şirazi (Şazi’nin kardeşi),

5. Gündeşlioğlu.  (XIX. yy.) Bu ozanlar,  başka bir ozanın  etkisi  altında kalmayan  güçlü  ozanlarımızdandır.

Edebiyat tarihine giren bu ozanlardan, Hezari  (Beyoğlu), Şazi, kardeşi Şirazi,  zamanın idarecilerinin sevgisini kazanmışlar ve idarecilerce korunmuşlardır. 

-------------------------------------------

GÜNDEŞLİOĞLU’NUN

HİKAYESİ

Gündeşlioğlu, rüyâsında bir derviş görür. Derviş, Gündeşlioğlu’na bir felaket geleceğini, bu felaketin gençliğinde mi, yaşlılığında mı gelmesini istediğini  sorar.

Gündeşlioğlu, hanımı ile müşavere sonucu, gençlikte gelecek felâketin daha uygun olacağına karar verirler.

Gündeşlioğlu, dervişe;  “Derviş baba, başımıza gelecek felâketi gençlikte daha rahat karşılarız, yaşlılığımızda dayanâmayız. Ne gelecekse gençliğimizde gelsin.” diye cevap verir.

Gündeşlioğlu, kısa bir süre sonra tüm mal varlığını kaybeder. Gündeşlioğlu, zengin Türkmen Beyi iken, sefil bir insan  olur.  Hanımını da zengin bir köylü kaçırır.  Malından sonra eşi de elinden alınan Gündeşlioğlu, deliye döner.  Memleketinden ayrılarak uzun süre gurbette dolaşıp durur. 

Bir gün, saçı sakalına karışmış, üstü başı pis, perişan hâlde yolu bir köye düşer.  Uğradığı köyde o gün düğün vardır. Düğün yemeği yenirken, Gündeşlioğlu’nun kolundan tutan birisi, onu baş sofraya oturturken; “gençler,  şu zavallı adam da sizinle yesin,” der.

Bu söz, sonradan yokluğa düşen Türkmen Beyinin çok gücüne gider. Gözlerinden yağmur gibi yaşlar dökülürken, aşağıdaki deyişi  söyler.

-----

GÜNDEŞLİOĞLU’NUN

YOKLUK  ŞİİRİ

Olmaz olasıca şu gidi yohluk

Dolanıp belime kuşak oluktur

Gaçam derim gurtulamam elinden

İnip ayağıma duşak oluktur

Ağ goyuna guzusunu gatardım

Beğenmeyip enginini satardım

Göğ keçeli yüsek evler dutardım

Şindi dutacağım gaşak oluktur

Acımdan ölsem de etmem başağı

Mevla gayırsın da oğul uşağı

Beğenmezdim gutnu yüzlü döşeği

Şindi kuru yerler döşek oluktur

Tülüleri bağlar camız yağlardım

Ala garlı yaylaları yaylardım

Böyük beyler ile sohbet eylerdim

Şindi Gündeşlioğlu uşak oluktur

-----

YOKLUK ŞİİRİN BAŞKA

BİR ŞEKİLDE SÖYLENİŞİ:

SÜRÜLERİM VARDI (1)

Sürü sürü sürülerim varıdı

Sürünün vardığı çaylar kururdu

Katerde mayalarım yürürdü

Şindi at gölüğüm eşek oluktur

Sürü sürü sürülere katardım

Top top eder yozlarını satardım

Otuzaltı direk çadır dutardım

Şindi kölgeliğim kaşak oluktur

Erbişim halıya yaslanmaz iken

Kuş tüyü döşeğe döşenmez iken

Tarabulus kuşağı kuşanmaz iken

Kıl ip bellerime kuşak oluktur

Tepe tepe harmanlarım savrulur

Namlı namlı buğdaylarım devrilir

Adım Gündeşlioğlu deyi çağrılır

Şindi topladığım başak oluktur

------

YENİDEN GURBET

Gündeşlioğlu, yeniden gurbetlerde gezmeye başlar.

Uğradığı bir şehirde sultan seçimi vardır. Geleneğe göre uçurulan kuş kimin başına konarsa o kimse sultan olacaktır. Kuş, perişan, pejmürde dolaşan Gündeşlioğlu’nun başına konar. Bu fakir ve garip adam, şehre yönetici seçilmiş olur. Yeniden beyliğine kavuşan Gündeşlioğlu, hanımı ile evlatlarını  uzun aramaların sonunda bulur. Eşini kaçıran adamı idâm ettirerek öcünü almış olur.

Felaketten kurtulup yeniden zengin ve bey olan Gündeşlioğlu, bundan sona ömrünün sonuna kadar mutlu bir hayat yaşar.

-----

Hikayede inanılması güç olan bölümler var.

Kuş hikayesi, ozanın birden bire servetini kaybetmesi, mümkün olmayanlar arasındadır. Ozanın şiirlerini abartılı, masalımsı buluruz. Yine de, olabilecek konulara parmak bastığından ibretle ve zevkle okuruz. Çünkü daima halkın arasındadır, halktan biridir.  

-------------------------------------------

şiirleri

1.

AYRI DÜŞMÜŞ (2)

İki bülbül geldi  tüyü yeşilden

Kepezini alamadım başından

Yayılırken ayrı düşmüş eşinden

Ötsem garip garip varsam tutulmaz

Kimi yeri ala kim yeri sarı

Gün gibi batıyor görünmez moru

Kepezi başında dövüyor yeri

Ötsem garip garip varsam tutulmaz

Huri mi melek mi bunun anası

Her bahçede gonca güller deresi

Cennet-i âlâdan çıkmış siması

Bunun soyu bu kuşlara katılmaz

Gündeş'oğlum yaylalara çıkasın

Deste deste mor sümbüller biçesin

Mevlâ'm kanat vere bile uçasın

Bir kuş için diyar diyar uçulmaz

………

2.

KAÇAMADIM  ZÜĞÜRTLÜKTEN

Kaçamadım ben züğürtlük elinden

Dolanıp belime kuşak oluktur

Nere kaçtım ise kurtulamadım

Geçip ayağıma tutak oluktur

Acımdan ölsem de etmem başağı

Yaradan kayırsın evlat uşağı

Beğenmezdim kutnu kumaş döşeği

Şindi kuru yerler döşek oluktur

Yaz gelince oğlaklarım satardım

Ata binip sürülere katardım

Otuz altı direk çadır tutardım

Şindi gölgeliğim kavak oluktur

Yeraltında mağaralar gezerdim

Yer üstünde ağır sofra yazardım

Nice ağaların sözün bozardım

Şindi Gündeşi'oğlu uşak oluktur

------

3.

BİR DİLEĞİM VAR

Kadir Mevlâ'm bir dileğim var sana

Dost ile yiyecek mal ver sen bana

Ağır menciliste hâkim uğrunda

Hizmet ile buyruk dil ver sen bana

Mevlâ'm izin versen Hicaz'a gitsem

Ağır murat ile devlete yetsem

Pança pança sarı altın dağıtsam

Mevlâ'm bir tutulmaz kol ver sen bana

Padişahın üç tuğunu götürsem

Emreylese düşmanını batırsam

Şu koca Halep'i verse otursam

Yüz bin asker ile kul ver sen bana

Gündeşi'oğlu der ki başım belada

Çifte toplar ata idim kulede

Yarın mahşer günü cennet'âlâda

Mevlâ'm bir tutacak dal ver sen bana

------

4.

kulak verdim dinledim

Kulak verdim car köşeyi dinledim

Ardım sıra gıybet eden çoğumuş

Toplanmış dertliler derdini söyler

Sordum ki dertsiz bir kimse yoğumuş

Başına  bağlamış sırmalı poşu

Nedir bu feleğin ettiği işi

Tırnağın var ise başını kaşı

Kardaştan kardaşa fayda yoğumuş

Gündeşlioğlu der dünyaya gelmeden

Ben usandım el işine yelmeden

Gurbet ilde padişahlık sürmeden

İlimizde çoban olmak yeğ imiş

-------------------------------------------

KELİMELER  

Ala garlı: Dağlardaki karların erimesi sonucu, yer yer toprakların hasıl olması.
Başak Etmek: Hasatta biçilen ekin başaklarından arta kalanları toplayarak zahire elde etmek.
Car  Köşe: Dört köşe. (Car: Farsça bir kelime. Dört anlamına gelir. )
Duşak: Ayak bağı.
Gaşak:  (kaşak : Kuru kütük.
Göğ: Yeşil. 
Gölük:  Eşeğin dışındaki binek hayvanı - At, katır,  kısrak gibi.
Gutnu: Yumuşak.(Gutnu döşek: Yumuşak döşek.)  
Katerde mayalarım: Uzun sürüler halinde develer. 
Kepez:  1. Tavuk ve kuşların ibiği veya başındaki uzun tüyler. 2. Yüksek tepe, dağ.   3. Dağların oyuk, kuytu yerleri. 4. Gelin başlığı. 

Maya: deve.
Menciliste: Toplanma yeri, toplantı. (Meclis)
Oluktur:  oldu.
Pança: (Pençe de denir) Avuç içi, avuç dolusu.

Sofra Yazmak: Sofra kurmak. Yemek yedirmek.  

Şindi: Şimdi (Maraş ağzı)

Tülü: Bir deve türü

… Enginini satardım: Alçak boylusunu, değersizini.  

Yelme: 1. Başkası adına, para karşılığı iş yapmak.    2. Eteklik. (Elbistan –Maraş yöresinde kullanılır.)
Yohluk: Yokluk.

------------------------------------------

AÇIKLAMALAR

(1)  Şiir:  Prof.  Şükrü Elçin’in  “Halk Edebiyatı Araştırmaları”  adlı eserinde 1973 yılında  yayımlanmıştır.

(2) Şiirde söz konusu edilen sevgilidir. Sevgili, ozan tarafından kuşa benzetilerek anlatılmıştır.

-------------------------------------------